Avduking av byste av Ivar Tveiten

Om

Under bygdedagen i Fyresdal laurdag 7. juni vil det bli avduking av byste av Ivar Tveiten (1850-1934).

Dette skjer i Øyskogen klokka 11.30.

Bysta vart laga for 100 år sidan, og var debutarbeidet til Dyre Vaa på Høstutstillingen. Bysta er ei gåve til Fyresdal bygdemuseum frå Vaa-familien og etterkomarane etter Ivar Tveiten.

Om Ivar Tveiten

Ivar Tveiten (1850-1934) vart fødd i Fyresdal og var gardbrukar, lærar og politikar. Han hadde lærareksamen frå Kviteseid seminar, og verka som lærar i heimbygda fram til 1883. Frå 1879 dreiv han farsgarden, og seinare også nabogarden. Han var forretningsførar for fleire forbruksforeiningar, kasserar i dampskipsreiarlaget Fyresdal og direktør i Fyresdal Sparebank. Han sat i heradstyret 1888-1889, overformyndar 1882-1907, formann i skulestyret 1893-1902 og var også frå 1884 til 1899 heradskasserar. Frå 1900 til 1925 var han med i fylkesskulestyret.

Frå 1902 kom han fyrst inn på Stortinget som vara for Gunnar Knudsen. Frå 1903 vart han stortingsmann frå Bratsberg amt, 1906-1918 frå einmannskrinsen Vest-Telemark, 1919-1924 frå Telemark fylke. Han vart vald til Stortingspresident i to periodar (1916-1921) og Kyrkje- og undervisingsminister 1924-1925.

Om Dyre Vaa

Kunstnarleg har bysta stor verdi. Dette vert rekna som gjennombrotsarbeidet til Dyre Vaa (Kviteseid/Rauland 1903-1980) som bilethoggar. Arbeidet har blitt ståande som ein av hans sterkaste og mest gjennomførte skulpturar. Stilen er nyklassisistisk, med nesten romersk preg. Einar Østvedt (1963) skriv om arbeidet:

«Kraften i det massive kraniet kommer innenfra og gjengir på en briljant måte modellens karakter – hans rolige viljestyrke og urokkelige selvtrygghet. Bysten er karakteristisk for Dyre Vaas formoppfatting i hans første periode, da han holdt seg strengt til den skolen han nylig hadde gjennomgått».

Bysta vart kjøpt inn av Nasjonalgalleriet, og ein versjon er også utstilt på Stortinget. Innkjøpet var det fyrste av dei unge norske bilethoggarar av Vaa sin generasjon, og hadde stor betyding for hans vidare kunstnarlege arbeid.